نمودارهای جهان نگارانه در اسلام
نویسندگان
چکیده
نویسنده در ابتدا اشاره ای به بحث مهم جهان شناسی در اسلام نموده و آن را از منظر دو منبع مهم اسلام یعنی قرآن و سنت، به شکلی مختصر مورد واکاوی قرار داده، و در ادامه به شناخت نمودارهای جهان نگارانه در اسلام، با توجه به سه سنت فکری فلسفی ـ علمی، گنوسی و عرفانی پرداخته است. نویسنده رشد و تبلور گرایشهای کلامی را در عدم به وجود آمدن یک سنت مجزای مبتنی بر تأملات جهان شناسانه دینی در اسلام مؤثر دانسته و به تأثیر یونان، هند و ایران در ظهور این سه سنت فکری اشاره کرده است؛ از جمله مهم ترین مواد تأثیرگذار بر شکل گیری نمودارهای جهان نگارانه در درون این سه سنت فکری، می توان به تأثیر جهان شناسیهای ارسطویی و بطلمیوسی بر نظامهای کلامی و فلسفی، نظام هفت اقلیم بر جغرافیای اسلامی و آموزه های نوافلاطونی بر حکمت گنوسی و عرفانی اشاره کرد. در ضمن، این نمودارهای جهان نگارانه نیز شامل طرحهایی درهم تنیده از افلاک سیاره ای، افلاک تحت قمر عناصر چهارگانه، بروج دوازده گانه، جهات اصلی چهارگانه، جهان معدنی و حتی اعضای اصلی بدن انسان می شدند. نویسنده با توجه به گستره وسیع نمودارهای جهان نگارانه در نُسَخ خطی برجای مانده، دست به گزینش زده و تنها شماری از این نمودارها را براساس سه سنت مذکور، مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. این نمودارها متعلّق و یا منتسب به علما و دانشمندانی از هردو مذهب شیعه و سنی و با مشربهای فکری متنوّع هستند که از جمله این شخصیتها می توان به این افراد اشاره کرد: جابر بن حیّان، اخوان الصفا، ابویعقوب سجستانی، ابوریحان بیرونی، ناصرخسرو، حامدی، حمیدالدین کرمانی، ابن عربی، سید حیدر آملی و ابراهیم حقّی.
منابع مشابه
نمودارهای جهاننگارانه در اسلام
نویسنده در ابتدا اشاره‌‌ای به بحث مهم جهان‌‌شناسی در اسلام نموده و آن را از منظر دو منبع مهم اسلام یعنی قرآن و سنت، به شکلی مختصر مورد واکاوی قرار داده، و در ادامه به شناخت نمودارهای جهاننگارانه در اسلام، با توجه به سه سنت فکری فلسفی ـ علمی، گنوسی و عرفانی پرداخته است. نویسنده رشد و تبلور گرایشهای کلامی را در عدم به وجود آمدن یک سنت مجزای مبتنی بر تأملات جهان‌‌شناسانه دینی در اسلام م...
متن کاملنقشه اسلام در جهان
همزمان با یازدهمین سالگشت انقلاب و میعاد نور (22 بهمن 68)، نقشه ای از جهان اسلام در قطع دیواری (70 * 100 سانتیمتر) که بیانگر درصد جمعیت مسلمان در هر یک از کشورهای جهان است با کیفیت و مشخصاتی جالب و استثنایی چاپ و منتشر شد. افتخار ارائه این خدمت را خداوند بزرگ و مهربان به «سازمان جغرافیایی وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح» عطا فرمود. اهمیت و اعتبار این گونه نقشه های موضوعی و تماتیک نه تنها د...
متن کاملوحدت جهان اسلام چشم انداز آینده جهان اسلام (قسمت پنجم)
دستیابى به نقاط کانونى مطلوب در همگرایى میان کشورهاى اسلامى ضرورت ترسیم چشم انداز مطلوب براى چنین همگرایى را اجتناب ناپذیر مىسازد. چشم انداز، آینده واقعى، معتبر و جذاب براى کشورهاست.وحدت فرآیندى بین رشته اى با ماهیت تعاملى است که ضرورت توجه به لایه هاى اقتصادى، فنى، اجتماعی، سیاسى،امنیتى، ژئوپلیتیک و فرهنگى و نیز نقش آفرینان دولتى و غیردولتى مختلف را ایجاب مىکند. یکى از ویژگی هاى بارز وحد...
متن کاملوحدت جهان اسلام آینده هاى همگرایى جهان اسلام (قسمت چهارم)
با تکیه بر شناسایى ظرفیت ها و توانمندى هایى که مقوم همگرایى در جهان اسلام هستند و در مقابل عوامل واگرایانه اى که در جهت تهدید پیوستگى جهان اسلام حرکت مى کنند و با توجه به لزوم پرداختن به آینده و تلاش براى ساختن آن در جهت تأمین منابع جهان اسلام، در این مقاله به بررسى مفهوم آینده اندیشى و ورود آن به عرصه ى مباحث علمى پرداخته و سپس به آینده هاى محتمل براى جهان اسلام مىپردازد. آینده پژوهشى ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامیجلد ۱۱، شماره ۴۳، صفحات ۳۱-۵۹
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023